Kemik kırıkları nasıl tedavi edilir?
Kırığın nasıl tedavi edileceği, kırığın türüne, nedenine ve kemiklerin ne kadar hasar gördüğüne bağlıdır. Yaş da uygulanan tedavi yöntemini belirler. Vücuttaki her kemiğe ve kemiğin kırık bölgesine göre uygulanacak tedavi şekli değişir.
Kırık tedavi yöntemleri
Dıştan tespit, alçı, atel, splint
Kırık hafifse ve yerinden kaymamış veya çok az kaymışsa, sadece bir atel veya alçı tedavisi yeterli olabilir. Atel uygulaması genellikle üç ila beş hafta sürer. Bu esnada takip röntgenlerine ihtiyaç olacaktır.
Kapalı yerleştirme (redüksiyon)
Daha ciddi kırıklarda, kırık kemikleri yerleştirmek (yeniden hizalamak) için kapalı redüksiyon gerekir. Bu cerrahi olmayan işlem sırasında, kırık çekilerek yerine oturtulacaktır. İşlem sırasında ağrı hissedilmesini önlemek için lokal anestezi, vücudu rahatlatmak için sakinleştiriciler veya işlem boyunca uyutmak için genel anestezi uygulanır. Kapalı redüksiyondan sonra, kırığı yerinde tutmak için bir atel veya alçı yapılır.
Kemik kırığı ameliyatı
Bazı kemik kırıkları ameliyat gerektirir. Hangi tür kırık olduğuna ve kemiklerin ne kadar hasar gördüğüne bağlı olarak değişebilen birkaç teknik vardır.
İçten tespit
Kırık olan kemik ameliyatla düzeltilir ve bu şekilde kaynaması için çeşitli implantlarla sabitlenir. Genellikle iç fiksasyon adı verilen bu işlemde kemik iyileşirken kırığı yerinde tutmak için kemiğe metal parçalar yerleştirilir.
İç fiksasyon teknikleri şunları içerir:
Çiviler: Kırık kemiğin kanalı içinden yukarıdan aşağıya doğru uzanan ve vidalarla kilitlenen çiviler.
Plaklar ve vidalar: Parçaları yerinde tutmak için kemiğe vidalanan metal plakalar.
Pinler ve teller: Pinler ve teller, çocuklarda daha çok tercih edilir, bazan da çok küçük olan kemik parçalarını yerinde tutmak için kullanılır.
Bazı insanlar kemiklerine yerleştirilen bu implantlarla ömür boyu yaşarlar. Bazan da bunları çıkarmak için ek ameliyatlar gerekebilir.
Dış fiksasyon:
Bazı durumlarda genellikle kırığı sabitlemek ve iç tespitten önce yumuşak dokular iyileşene kadar zaman kazanmak için uygulanan geçici bir tespittir. Kırığın her iki tarafındaki kemiklere vidalar yerleştirilir ve ardından bunlar vücudun dışındaki bir desteğe bağlanır.
Artroplasti:
Eklem bölgesi kırıklarında (kalça, omuz gibi) artroplasti (eklem protezi) ameliyatı gerekebilir. Kırık ameliyatla tespit edilemeyecek durumda ise hasarlı kemik çıkarılır ve yerine yapay bir eklem protezi koyulur. Eklem protezi metal, seramik veya özel yapım bir plastik olabilir. Yeni eklem doğal ekleme benzer şekilde hareket eder.
Kemik grefti:
Kırığın ciddi şekilde yerinden oynaması veya kemiğin iyileşmemesi durumunda kemik grefti gerekebilir.Kırık kemiğin yeniden birleştirilmesi için ek kemik dokusu yerleştirmek gerekir. Kemik greftleri birkaç kaynaktan sağlanabilir:
Vücudun başka bir yerinden alınan greftler (genellikle leğen kemiğinden).
Harici bir donörden önceden alınmış ve işlem görmüş greftler.
Yapay greftler.
Kemik kırığı tedavisinin komplikasyonları
Kırık ameliyatı komplikasyonları şunları içerir:
Akut kompartman sendromu: Kaslardaki basınç artması, kanın dokuya ulaşmasını engelleyebilir ve bu da kalıcı kas ve sinir hasarına neden olabilir.
Malunion: Bu, kırık kemikler iyileşirken doğru şekilde hizalanmadığında olan yanlış kaynamadır.
Nonunion: Kemiklerin kaynamaması durumudur.
Kemik enfeksiyonu (osteomiyelit): Açık bir kırık varsa (kemik cildi delerse) bakteriyel enfeksiyon riski artar.
Diğer iç hasarlar: Kırıklar, kaslar, sinirler, kan damarları, tendonlar ve bağlar dahil olmak üzere yaralanmanın etrafındaki bölgeye zarar verebilir.
Kemik kırıklarının iyileşmesi ne kadar sürer?
Bir kemik kırığının iyileşme süresi kırığın nedenine, hangi kemiğin kırıldığına, kırığın türüne, yapılan tedaviye ve ek yaralanmalara göre değişebilir.